Dünya genelinde yaygın olan herpes simpleks virüsleri (HSV-1 ve HSV-2) ve grip virüsleri için etkili bir önleme yöntemi arayışları sürüyor. Araştırmacılar, Lablab purpureus bitkisinden elde edilen FRIL proteinini içeren yeni bir sakız geliştirdi. Bu antiviral sakız, ağız yoluyla bulaşan virüslerle mücadelede umut vadediyor. Çalışmalar, sakızın 15 dakika çiğnenmesiyle salyaya karışan FRIL proteininin, virüsleri etkisiz hale getirdiğini gösteriyor. Bu durum, virüs bulaşma riskini önemli ölçüde azaltabileceği anlamına geliyor. Özellikle herpes aşısı çalışmalarının yavaş ilerlemesi nedeniyle, bu bulgu oldukça önemli bir gelişme olarak görülüyor. Mevcut grip aşılarının virüs bulaşmasını tamamen engelleyememesi de bu sakızın tamamlayıcı bir önlem olarak değerlendirilmesini sağlıyor. Araştırma sonuçları, insanlar üzerinde yapılacak klinik çalışmalara zemin hazırlamaktadır.
FRIL Proteininin Etkisi
Yapılan deneylerde, sıvı ile ıslatılmış sakızın 15 dakika çiğnenmesi sonucu, FRIL proteininin %50'sinden fazlası salyaya karıştı. Bu yapay tükürük örnekleri üzerinde yapılan testler, grip virüsleri (H1N1 ve H3N2)'nin %95'inden fazlasının, HSV-1 virüsünün %75'inin ve HSV-2 virüsünün %94'ünün etkisiz hale getirildiğini gösterdi. FRIL proteininin, virüsleri hücrelere bulaşmadan önce yakaladığı ve çoğalmalarını engellediği düşünülüyor. Bu sayede ağızdaki virüs yükü azalıyor ve bulaşma riski düşüyor. Bu mekanizma, COVID-19 virüsü (SARS-CoV-2) üzerinde yapılan önceki çalışmalarda da benzer sonuçlar vermişti. O çalışmalarda, benzer sakızların COVID-19 bulaşmasını %95 oranında azalttığı gözlemlenmişti. Bu bulgular, FRIL proteininin geniş bir viral yelpazeye karşı etkili olduğunu gösteriyor. Hatta daha önceki araştırmalar, FRIL proteininin kuş gribine neden olan H5N1 ve H7N9 virüslerine karşı da etkili olduğunu ortaya koymuştu.
Klinik Denemeler ve FDA Onayı
Pensilvanya Üniversitesi'nden biyokimyager Prof. Henry Daniell, bulguların virüs bulaşma ve enfeksiyonunu önleme potansiyelini ortaya koyduğunu belirtti. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), lablab fasulyesi tozunu düşük dozlarda insan tüketimi için güvenli ve toksik olmayan bir madde olarak sınıflandırıyor. Ancak, sakızın antiviral etkinliğinin klinik deneylerle doğrulanması gerekiyor. Araştırma, Molecular Therapy dergisinde yayımlandı. COVID-19 için geliştirilen benzer sakızlar halen klinik deneme aşamasında olup, bu yeni bulgular da gelecek klinik çalışmaları destekleyecektir. Bu sayede hem herpes hem de grip gibi yaygın virüslere karşı etkili bir önleyici yöntem geliştirilmiş olabilir. Daha fazla araştırma ve klinik deneylerin, bu yeni sakızın etkinliğini ve güvenliğini kesin olarak belirlemesi bekleniyor.